|
6-TEKERLEMELER
Halk zekasının ortak ürünlerinden biri de tekerlemelerdir. Bu tekerlemelerde halkımızın ince ve kıvrak zekası saklıdır. Gerektiğinde öğüt, gerektiğinde sitem olarak kullanılır. Bahar mevsiminin renkleri gibi renklidirler. Bu tekerlemelerde Reşadiye insanın mizah ve espri anlayışını bulabilmek mümkündür. Bunlar içinde derleyebildiklerimiz şunlardır.
1- Ahlatsın cansın,
Dertlere dermansın;
Birini bin güneyliye
Değişirsem kıblem şudur,
Şu yana dönsün.
2- Armudu kestim,
Tavana astım,
Tıp diye düştü,
Kuşlar kapıştı.
3- Biren biren, iken iken,
Kamçı boylu kara diken.
Evvel altı, sayan yedi;
Dalbıroğlu dal köçek;
Salla bunu çek şunu...
4- Biren biren, 5-Bir at aldım güzün,
İken, iken, Yalısı (Yalu) kuyruğundan uzun,
Üçen üçen, Her zaman kar olmaz;
Dörden dörden, Şimdi de zarar ayı kuzum.
Beşen beşen,
Altıyan, saktıyan;
Dana burnu
Taş delik,
Yarıl, yırtıl
Kaç da kurtul.
6- Biz koştura koştura, siz eştire eştire;
Biz bal küpüne, siz katran küpüne;
Biz binelim yağız ata, siz binin uyuz ata..
Karşıdan kaz gelir, eti size az gelir;
Ne kolay soruyoruz, ne karşılık alıyoruz.
İyi açın gözünüzü, iyi ölçün sözünüzü.
Oyunumuz bir bilmecedir, gülmece güldürmecedir.
Karşıdan atlı gelir, çiftesi tatlı gelir;
Şimdi geldik taşlamaya, sizi biraz haşlamaya.
Hep şaşırıyorsunuz, aka kara diyorsunuz,
Bilemediniz, bilemediniz, bilmecemizi çözemediniz.
7- Dana dana, das dana, 8- Ebe ebe nerede
Dana girdi bostana Su doldurur derede.
Dana kimin Ebe suya dalamaz.
Dayıngilin. Arasa da bulamaz.
Ver hakkını, al danayı. Mini mini dostum.
Ben sana küstüm.
9- Köprü altı bafra,
Ben gidiyorum bu hafta.
İneğimiz buzalamış,
Onun adı Karafatma.
10- Mart mart martlar, tavuklar yumurtlar.
11- Patlıcan var patlıcan,
Patlıcan senin kocan.
Biber var biberle,
Düz yoldan ilerle.
Elimi kestim kan çıktı,
Karpuzu kestim bal çıktı;
Kız senin kocan kel çıktı.
12- Üşüdüm üşüdüm üş oldum, bir torbada keş oldum.
Keşimi kedi aldı, bana bir tarak verdi.
Tarağımı çoban aldı, bana bir koyun verdi.
Koyunumu kurt aldı, o bana çarık verdi.
Çarığımı sara sara, indim bir ince suya;
İnce sudan kanlar akar, ikide bir bana bakar.
Büyüğüne selam verdim, küçüğü canımı yakar.
13- Vara vara varmanın,
Bir dalda kırk elmanın,
Hatası var mı soranın
Kaçı gölgede, kaçı günde
14- Yayık yaydım hışım gibi
Yağı çıkar başım gibi
Ol yayığım ol,
Çoban gelir yağ ister,
Az istemez, çok ister
15- Yağ yağ yağmur,
Teknede hamur;
Tarlada çamur,
Ver Allah'ım ver,
Sicim gibi yağmur.
16- Leylek leylek havada, yumurtası tavada.
17- Pazartesi patates;
Salı sarma;
Çarşamba çay;
Perşembe pilav;
Cuma cırıklama;
Cumartesi çorba;
Pazar pancar.
18- Eğri dereye vardım;
Eğri sepet ördüm;
Sepetim su tutmaz;
Seni sekirgen tutmaz.
19- Değirmene girdi köpek,
Değirmenci vurdu kötek,
Hem kepek yedi köpek,
Hem kötek yedi köpek.
20- Acı nene, bacı nene,
Kına döver, ben bilirim,
Kimi sever?
Altın sunayı sever,
Altın suna nerede?
Su doldurur derede.
Getir onu göreyim,
Taze fındık vereyim,
Al çık, bal çık,
Sana dedim sen çık.
21- Allı kiraz,
Ballı kiraz,
Bana gel biraz,
Kiraz vakti geçti,
Gel beraber oynayalım,
Eşim seni seçti,
Eke teke,
Sen gül seke,
Çayır çimen,
Nal, mıh,
Gel, kurtul, çık.
22- Daldan dala atladım,
Sarı çiçek topladım,
Çiçeklerim döküldü,
Dere aldı götürdü,
Dere boyu çalılık,
Derede olur balık,
Oltamı attım,
Balığı tuttum,
Balık suya dalamaz,
Ebe beni bulamaz,
Ebe ebe gel bize,
Uzaktan vur elimize,
Eğer vuramazsan,
Ebesin ebe,
Bir, iki, üç, dört, beş, altı, yedi,
Bunu sana kim dedi?
23- Allah'tan başlıyorum,
Şeytanı taşlıyorum,
Leylim lek, sütlü çörek,
Kimde var siyah renk?
24- Çın çın çikolata,
Hani bana limonata?
Limonata bitti,
Gelin hanım gitti,
Gelin hanım nereye gitti?
İstanbul'a gitti,
İstanbul'da ne yapacak?
Telli papuç alacak,
Telli papucu ne yapacak?
Düğünlerde şıngır mıngır oynayacak.
25- Ermeni mermeni,
Çok yeme peyniri,
Peynir seni öldürür,
Cehenneme döndürür,
Cehennemin kadıları,
İstanbul'un cadıları,
Lırk mırk sana dedim,
Sen çık.
26- Bacadan baktım fildir göz,
Biri ala, biri boz,
Bindim bozun üstüne,
Çıktım felek yoluna,
Felek yolu bin gezer,
İçinde ayı gezer,
Ayı beni korkuttun,
Kulaklarımı sarkıttın,
Aynoz, boynoz, seksen, doksan, yüz...
27- Nereden geliyon,
Karahisar'dan...
Nereye gidiyon?
Karataş'a
Adın ne?
Kara Salih...
Yükün ne?
Karasakız...
Zift mi kesildin be mübarek?..
28- Oğlum İreşit,
İreşadiye'ye git,
İlimon al,
Irafa koy,
Iramazan geliyo,
İlazım olur.
29- Biren iken
Eğri diken
Çama çöken
Kurtlar yiyen
Avan altı
Sarma yedi
Çubuğu çek
Yüzü kara
30- Hikayedir bunun adı
Söyledikçe çıkar tadı
Lafıma laf katanın
Eşeğine binsin kadı
31- Bir elmayı alladım pulladım, ecinniye yolladım.
Ecinninin itleri, bitleri, yazdı, çizdi gönderdi.
|
|